Τρίτη, 26 Νοεμβρίου 2019 21:53

Καλοδίκης Σπύρος

kalod1

Ένας Κερκυραίος κομμουνιστής, επικεφαλής της εκτός νόμου Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ, κήρυξε την Αντίσταση στην Αθήνα το 1941, ενώ τα ναζιστικά στρατεύματα την κατελάμβαναν. Οργάνωσε την πρώτη αντιχιτλερική - αντικατοχική συγκέντρωση στην πλατεία Ομόνοιας, με συνθήματα «Αντίσταση στους επιδρομείς» και «Όπλα στο λαό». 

Ο ίδιος πάλι πρωταγωνίστησε, εκ μέρους των κομμουνιστών της Αθήνας, στην οργάνωση των παλλαϊκών συλλαλητηρίων που ακολούθησαν το 1943 και το 1944 στην κατεχόμενη Αθήνα, ενάντια στην πολιτική επιστράτευση και την κάθοδο των Βουλγάρων φασιστών στη Μακεδονία. Ήταν ο πιο φλογερός, ο πιο δραστήριος κι ο πιο αποτελεσματικός οργανωτής των αγώνων της εργατικής τάξης της πρωτεύουσας.

Σπύρος Καλοδίκης, το αθάνατο όνομά του.

Ήταν ο σημαντικότερος ίσως Κερκυραίος κομμουνιστής του 20ού αιώνα. Άξιο τέκνο του λαού μας, ηγετική και επιβλητική φυσιογνωμία, πιστός, χαρισματικός και αφοσιωμένος στα ιδανικά του σοσιαλισμού - κομμουνισμού, όπως έχει χαρακτηριστεί, ήταν ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ.

«Εξαίρετος σύντροφος, καλό πολιτικό κριτήριο, γερό οργανωτικό πνεύμα, καλός συνδικαλιστής, ακούραστος», έγραψε γι' αυτόν ο Νίκος Πλουμπίδης από τη φυλακή του το 1954, λίγες εβδομάδες πριν από την εκτέλεσή του, αναφερόμενος στους πρωταγωνιστές του αντιφασιστικού συλλαλητηρίου που έγινε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 1943 και ματαίωσε την πολιτική επιστράτευση.

Ο Κερκυραίος εργάτης δολοφονήθηκε πισώπλατα από συνεργάτη της Ασφάλειας σε δρόμο της Λάρισας το 1947.

«Έδωσε όλες τις δυνάμεις του στον αγώνα για τα συμφέροντα, τα δίκαια, τα όνειρα της εργατικής τάξης και του λαού και πρόσφερε και τη ζωή του στην πάλη για τη σοσιαλιστική - κομμουνιστική κοινωνία», έγραψε ο «Ριζοσπάστης» γι' αυτόν τις 20 Ιουνίου 2015, με την ευκαιρία τιμητικής εκδήλωσης που οργάνωσαν τότε οργανώσεις του ΚΚΕ στη Λάρισα, στον χώρο όπου ο Κερκυραίος επαναστάτης είχε δολοφονηθεί.

«Ένα διαμάντι του Κόμματος», όπως χωρίς δισταγμό τον χαρακτήρισε στον «Ριζοσπάστη» σε δημοσίευμά του το 2001 ο Θαν. Ζαφειρόπουλος, αρχισυντάκτης της εφημερίδας του ΚΚΕ το 1944 στα βουνά και μετά πάλι το 1974. Τον είχε γνωρίσει στη Θεσσαλία. 

 

kalod2

 

Ο Σπύρος Καλοδίκης γεννήθηκε το 1909 στον οικισμό Μαγαζιά στο νησί Παξοί του νομού Κέρκυρας και μεγάλωσε εκεί και στην πόλη της Κέρκυρας. Ήταν λιμενεργάτης. Επίσης, είχε φτιάξει μικρό μπακάλικο στην περιοχή Σπηλιά στην πόλη της Κέρκυρας. Ο πατέρας του ήταν παπάς και δάσκαλος δημοκρατικών πεποιθήσεων και τα οστά του έχουν ενταφιαστεί, σε ένδειξη τιμής, στο ιερό της εκκλησίας των Αγίων Ιάσονος και Σωσιπάτρου, στο προάστιο Ανεμόμυλος της πόλης της Κέρκυρας. Αδέλφια του ήταν ο αγωνιστής φιλόλογος Περικλής Καλοδίκης και ο αξιωματικός του ΕΛΑΣ Κίμων Καλοδίκης.

Πριν συμπληρώσει τα είκοσι χρόνια του, ο Σπύρος Καλοδίκης έγινε μέλος του ΚΚΕ. Δούλεψε στην Κέρκυρα και στην Αττική. Η μεταξική δικτατορία τον συνέλαβε τις 16 Απριλίου 1938 και τον έκλεισε στις φυλακές της Ακροναυπλίας. Το 1939 μεταφέρθηκε ως φυματικός στο σανατόριο της Πέτρας Ολύμπου και στη συνέχεια στον Άη Στράτη. Τον Ιούλιο του 1940 δραπέτευσε από τον Άη Στράτη, πήγε στην Αθήνα και πρωταγωνίστησε στην ίδρυση Ανεξάρτητης Κομμουνιστικής Οργάνωσης Αθήνας, καθώς ορθά διέβλεψε ενδεχόμενη διάβρωση ορισμένων οργάνων του ΚΚΕ από την Ασφάλεια της δικτατορίας Μεταξά. Εντάχθηκε μετά στην ανασυγκροτημένη Κομματική Οργάνωση Αθήνας (ΚΟΑ) του ΚΚΕ και εκλέχτηκε οργανωτικός Γραμματέας της ή, αλλιώς, Β' Γραμματέας της. Το 1942 εκλέχτηκε από την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής. Χρησιμοποιούσε τα συνωμοτικά ψευδώνυμα «Πότης» και «Νίκος».

Ήταν Γραμματέας του Εργατικού ΕΑΜ της Αθήνας και συμμετείχε με όλες τις δυνάμεις του στον αγώνα των αντιστασιακών οργανώσεων και του ΚΚΕ τον Δεκέμβριο του 1944.

Ορισμένα στοιχεία για τη ζωή του, γραμμένα από τον καταγόμενο από το κερκυραϊκό χωριό Σπαρτύλας αγωνιστή Δημήτρη Σέρβο, είχαν συμπεριληφθεί για πρώτη φορά στο βιβλίο «Ήρωες και μάρτυρες», που είχε εκδοθεί από τη «Νέα Ελλάδα» το 1954.

Δεν έχει μιλήσει ίσως για κανέναν άλλο με τόσο θερμά λόγια καρδιάς και εκτίμησης ο Γραμματέας της ΚΟΑ του ΚΚΕ την περίοδο της Κατοχής Βασ. Μπαρτζώτας. Το 1984 στο βιβλίο του «Η Εθνική Αντίσταση στην αδούλωτη Αθήνα» σημείωσε:

«Οι αγώνες της εργατικής τάξης και του αθηναϊκού λαού για την επιβίωση είναι συνδεμένοι με τη δουλιά και τις θυσίες χιλιάδων κομμουνιστών και ΕΑΜιτών της Αθήνας. Στους μεγάλους αυτούς αγώνες ένας από τους κύριους καθοδηγητές τους ήταν ο Σπύρος Καλοδίκης. Στάθηκε ο πιο δραστήριος οργανωτής των μαζικών αγώνων του αθηναϊκού προλεταριάτου. Μελετούσε βαθιά όλα τα ζητήματα των εργαζομένων και τα πιο παραμικρά. Ήξερε να διοχετεύει την κομματική γραμμή με την απλή γλώσσα, που την καταλάβαιναν οι εργάτες, έβρισκε πάντα μορφές οργάνωσης και πάλης που ανταποκρίνονταν στις συγκεκριμένες συνθήκες. Ένα από τα προτερήματα, το κύριο, του Σπύρου Καλοδίκη, ήταν η ικανότητά του να συγκεντρώνει γύρω του το εργατικό κομματικό ακτίφ, να το κατατοπίζει σωστά και να το ενθουσιάζει στην καθημερινή, αδιάκοπη δουλιά. Δεν υπάρχει απεργία, μαζική διαδήλωση και πανεθνικό συλλαλητήριο στα χρόνια αυτά της κατοχής στην Αθήνα, που να μην είναι συνδεμένα με το όνομα του Σπύρου Καλοδίκη (...). Ο σ. Σπύρος Καλοδίκης ήταν απλός, σεμνός κουκουές, οργανωτής με ταλέντο, άφοβος αγωνιστής, καθοδηγητής και ηγέτης. Μιλούσε απλά, αγαπούσε και έδινε μεγάλη στοργή στους συντρόφους του. Έδωσε τη ζωή του στον αγώνα του λαού, όπως ξέρουν να πεθαίνουν οι ήρωες».

Ειδικότερα για τη συγκέντρωση που οργάνωσε στην Ομόνοια, ανέφερε:

«Την ίδια ώρα που οι Γερμανοί κατακτητές έμπαιναν στην Αθήνα, μια μικρή οργάνωση της ΚΟΑ (η Ανεξάρτητη Κομματική Οργάνωση Αθήνας) με επικεφαλής τον σ. Σπύρο Καλοδίκη (...) οργάνωσε πεταχτή συγκέντρωση στην πλατεία της Ομόνοιας. Ο ομιλητής σ. Καλοδίκης, ο ήρωας αυτός του ΚΚΕ, κάλεσε το λαό της Αθήνας να αρχίσει την αντίστασή του ενάντια στους φασίστες κατακτητές. Στην πλατεία της Ομόνοιας αντήχησαν τα συνθήματα: "Αντίσταση στους επιδρομείς", "Όπλα στο λαό", "Κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας"! Αυτή η εκδήλωση στην Ομόνοια, σε εκείνες τις εξαιρετικά δύσκολες στιγμές που περνούσε ο λαός της Ελλάδας, ήταν μια απίστευτα ηρωική πράξη που άφησε άναυδο το λαό μας».

 

kalod5

Δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη» το 2001

 

Ο αντιστασιακός Νίκανδρος Κεπέσης, μέλος της γραμματείας της ΚΟΑ του ΚΚΕ την περίοδο της Κατοχής και βουλευτής του πολύ αργότερα, στο βιβλίο του «Ο Πειραιάς στην Εθνική Αντίσταση» τα τέλη της δεκαετίας του 1980 ανέφερε ότι με τη συγκέντρωση εκείνη στην πλατεία Ομόνοιας άρχισε η αντίσταση του λαού «την ίδια ώρα» που παραδόθηκε επίσημα η Αθήνα στα χιτλερικά στρατεύματα. «Την πρωτοβουλία είχε ο αξέχαστος Σπ. Καλοδίκης με την ανεξάρτητη κομμουνιστική οργάνωσή του. Σύντομος, συνθηματικός, αλλά περιεκτικός ο λόγος του, γιομάτος πατριωτικό παλμό. Τους συγκίνησε όλους -και δεν ήταν λίγοι όσοι τον άκουσαν- ιδιαίτερα με το σύνθημά του: Αντίσταση στους καταχτητές! Όπλα στο λαό! Κυβέρνηση εθνική! Ο κόσμος που τον άκουσε αναρρίγησε. Πήρε θάρρος και απόφαση να παλέψει».

Για την Ανεξάρτητη Κομμουνιστική Οργάνωση Αθήνας, ο Σπύρος Κωτσάκης (Νέστορας), καπετάνιος του Α' Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ Αθήνας, έγραψε το 1986 στο βιβλίο του «Εισφορά στο χρονικό της Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης στην Αθήνα» ότι ο Σπ. Καλοδίκης την είχε «φτιάξει και καθοδηγούσε (...) μακριά από την ΠΔ και την ΚΕ», δηλαδή μένοντας μακριά από την «Προσωρινή Διοίκηση» και την «Παλιά Κεντρική Επιτροπή» του Κόμματος, όσο υπήρχαν ενδείξεις ή υποψίες ότι η Ασφάλεια μάθαινε για τη δράση τους ή είχε τοποθετήσει πράκτορές της. «Ήταν μικρή, αλλά πολύ δραστήρια οργάνωση. Έβγαλε προκήρυξη και έκαμε εκδήλωση στην Ομόνοια τις ημέρες του Πάσχα ενάντια στην Κατοχή, αντιφασιστική, πατριωτική».

«Με κορμό τα εξόριστα στελέχη του που απέδρασαν από τους τόπους κράτησης και με λίγες δυνάμεις στην παρανομία, σκόρπιες και ασύνδετες μεταξύ τους, όπως η "Ανεξάρτητη Κομμουνιστική Οργάνωση Αθήνας", με επικεφαλής τον Σπύρο Καλοδίκη, το ΚΚΕ προσπάθησε να ανασυγκροτηθεί, να οργανώσει το λαό και να διαμορφώσει την πολιτική του γραμμή στις νέες συνθήκες», έγραψε ο «Ριζοσπάστης» το 2000, σχετικά με την κατάσταση στην οποία βρισκόταν το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας το 1940, χτυπημένο βαριά από τα κατασταλτικά μέτρα της δικτατορίας Μεταξά. Η ανεξάρτητη οργάνωση που είχε ιδρύσει ο Σπ. Καλοδίκης ήταν η σημαντικότερη οργάνωση του ΚΚΕ μη δεσμωτών εκείνο το χρονικό διάστημα. Αποτελούσε ουσιαστικά, με Γραμματέα τον ίδιο, την Οργάνωση του ΚΚΕ στην Αθήνα.

 

kalod6

Δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη» το 2003

 

Τον Δεκέμβριο του 1944 ο Κερκυραίος λιμενεργάτης ήταν επικεφαλής ομάδας της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ που είχε επιφορτιστεί με το έργο τοποθέτησης εκρηκτικού μηχανισμού στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» στην Αθήνα.

«Δυνάμεις του ΕΛΑΣ Αθήνας πλαισιωμένες από στελέχη της ΚΟΑ, με επικεφαλής τον σ. Σπύρο Καλοδίκη, έκαναν μια άλλη τολμηρή και ηρωική επιχείρηση», έγραψε επ' αυτού ο Βασ. Μπαρτζώτας. «Έχοντας στα χέρια τους το γενικό σχεδιάγραμμα των υπονόμων της Αθήνας, έπειτα από πορεία δώδεκα ωρών μέσα στα βρώμικα νερά των οχετών, με άμεσο κίνδυνο της ζωής τους, κατόρθωσαν να κουβαλήσουν κάτω από την πλατεία Συντάγματος, ακριβώς στο ξενοδοχείο της "Μεγάλης Βρετανίας", όπου ήταν η έδρα της κυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου, του "Κράτους Παπανδρέου", περίπου έναν τόνο εκρηκτικής ύλης τροτύλης και με ηλεκτρικό σύρμα συνέδεσαν την τροτύλη με ειδικό ηλεκτρικό μηχάνημα ανατίναξης, που βρισκόταν στη δική μας περιοχή. Ο σ. Καλοδίκης ανέφερε σε μένα, τη μέρα των Χριστουγέννων (25 Δεκέμβρη 1944), για την επιχείρηση αυτή, με τη δήλωση ότι είναι έτοιμοι να τινάξουν στον αέρα το άντρο της κυβέρνησης Παπανδρέου και των Άγγλων. Εγώ ανέφερα στο ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, που θα 'δινε και την τελική έγκριση. Το ΠΓ της ΚΕ, έχοντας υπόψη τον ερχομό του Τσόρτσιλ και τις διαπραγματεύσεις μαζί του, μας είπε να περιμένουμε μερικές μέρες».

Σύμφωνα με μαρτυρία του αγωνιστή της εποχής και μετέπειτα στελέχους του ΚΚΕ Ν. Κυριακίδη, που δημοσιεύτηκε στον «Ριζοσπάστη» το 2001, μετά τη σχετική απόφαση του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του Κόμματος ήταν ο ίδιος ο Σπ. Καλοδίκης που έδωσε την εντολή παύσης της επιχείρησης, με τα λόγια «Σταματήστε - Σβήστε τη γεννήτρια αμέσως. Σταματήστε! Η ανατίναξη δε θα γίνει. Ήρθε ο Τσόρτσιλ στη "Μεγάλη Βρετανία". Σταματήστε!».

Τα τέλη του 1945, μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, ο Σπ. Καλοδίκης βρέθηκε  στον Βόλο, γραμματέας της περιφερειακής οργάνωσης Μαγνησίας του ΚΚΕ και, συγχρόνως, οργανωτικός γραμματέας του Γραφείου Περιοχής Θεσσαλίας του ΚΚΕ, καθώς το Κόμμα του επιχειρούσε να ενδυναμώσει τις αποδυναμωμένες από στελέχη θεσσαλικές οργανώσεις του με στελέχη πρώτης γραμμής, λόγω της σημασίας της περιοχής και της έντονα επιθετικής δραστηριότητας του μοναρχοφασιστικού μηχανισμού και των παρακρατικών ομάδων Σούρλα - Καλαμπαλίκη.

 

kalod7

Δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη» το 2015

 

Με την πρωταγωνιστική συμβολή του Κερκυραίου κομμουνιστή οργανώθηκαν τότε δυναμικά, ιστορικά σε μέγεθος συλλαλητήρια των εργαζομένων του Βόλου ενάντια στις διώξεις και τον κατατρεγμό του λαού, με αποκορύφωμα ένα που έγινε με ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδη στο ποδοσφαιρικό γήπεδο της Νέας Ιωνίας Βόλου και χτυπήθηκε βίαια από τη Χωροφυλακή  κατά την ειρηνική του διάλυση, αφήνοντας νεκρούς και τραυματίες, όπως αφηγήθηκε το 2001 ο αρχισυντάκτης εκείνα τα χρόνια στον Βόλο της καθημερινής ΕΑΜικής εφημερίδας «Αναγέννηση» και της εβδομαδιαίας του Κόμματος «Λευτεριά» Θανάσης Ζαφειρόπουλος, μέλος της Επιτροπής Πόλης Βόλου του ΚΚΕ.

Τριάντα πέντε χρόνια μετά, δεν είχε ξεχάσει την πρώτη συνάντησή τους. «Είχα μπροστά μου έναν χαρισματικό ηγέτη: Απλό, νηφάλιο, με φωτεινό μυαλό και καθαρή σκέψη. Που έπιανε την ουσία των προβλημάτων και τη μετέτρεπε σε κινητήρια δύναμη και αγωνιστική δράση. Ήταν ένας ανεπανάληπτος καθοδηγητής, που συνδύαζε τη μπολσεβίκικη επαναστατική έξαρση και την επτανησιακή φινέτσα και ευγένεια». Θυμόταν, επίσης, τι του είχε πει για τον Σπ. Καλοδίκη παλαιός σύντροφος του Βόλου: «Παίρνει ένα μαραθωνοδρόμο που μόλις έχει τερματίσει κατάκοπος, του μιλάει για λίγα λεπτά της ώρας και είναι έτοιμος και ικανός να τρέξει άλλον ένα μαραθώνιο».

Μετά την ένταση του εμφυλίου πολέμου, ο χαρισματικός Κερκυραίος κομμουνιστής πέρασε στην παρανομία. Πήγε στη Λάρισα και ανέλαβε γραμματέας Θεσσαλίας και Λάρισας.

Πολύτιμες σχετικές πληροφορίες για τη ζωή και τη δράση του στην περιοχή συμπεριέλαβε το 2003 στο βιβλίο του «Η Λάρισα στον Εμφύλιο» ο συναγωνιστής του εκείνη την εποχή Λάζ. Αρσενίου,  δημοσιογράφος και συγγραφέας. «Κάτω από τη σωστή καθοδήγηση του σ. Καλοδίκη», έγραψε, η οργάνωση του ΚΚΕ ανέπτυξε «πολύμορφη δράση, συνδυάζοντας νόμιμες και κυρίως παράνομες μορφές», με αποτέλεσμα «το κλίμα τρομοκρατίας και φόβου που κυριαρχούσε σε μέλη και οπαδούς του ΚΚΕ, σε ανθρώπους δημοκρατικούς, αλλά και γενικότερα στα λαϊκά στρώματα της πόλης», λόγω των εγκλημάτων και των πολλαπλών διώξεων που αντιμετώπιζαν, να δίνει τη θέση του «στην αγανάκτηση, στη γενική επιθυμία για απαλλαγή από έναν εφιάλτη, που στραγγάλιζε τις λαϊκές ελευθερίες».

 

kalod4

Από την εκδήλωση στη Λάρισα

 

Ο Σπύρος Καλοδίκης πυροβολήθηκε πισώπλατα και θανάσιμα από συνεργάτη της Ασφάλειας τις 24 Νοεμβρίου 1947, κοντά στην πλατεία των Έξι Δρόμων της Λάρισας. Είχε φύγει από σπίτι της συνοικίας Αμπελοκήπων, όπου είχε πάει για κομματική δουλειά. Σύμφωνα με αφήγηση μέλους του ΚΚΕ, στην πλατεία που σήμερα ονομάζεται Τ. Γαργαλιάνου βρίσκονταν αστυνομικοί με πολιτικά και ανάμεσά τους ο συνεργάτης της Ασφάλειας που τον δολοφόνησε. Το ηγετικό στέλεχος του Κόμματος άνοιξε το βήμα του κατευθυνόμενος προς την πλατεία Έξι Δρόμων. Ο συνεργάτης της Ασφάλειας τον έφτασε και του ζήτησε την ταυτότητά του. Ο Σπ. Καλοδίκης του έδωσε ατάραχος την πλαστή ταυτότητα που χρησιμοποιούσε κι όταν αυτός την περιεργαζόταν τον απώθησε και τον έριξε κάτω διαφεύγοντας προς την οδό Σκουφά, όπου ήρθε σε συμπλοκή με υπενωμοτάρχη της Χωροφυλακής που επιχειρούσε να τον σταματήσει. Φτάνοντας εκεί ο συνεργάτης της Ασφάλειας τον πυροβόλησε πισώπλατα.

Αιμορραγώντας και θέλοντας να μαθευτεί η σύλληψή του για να μην τον εξαφανίσουν, όπως έγινε με άλλους συντρόφους του, φώναξε δυνατά: «Πατριώτες, είμαι ο Σπύρος Καλοδίκης, γραμματέας της οργάνωσης του ΚΚΕ». Επίσης, σύμφωνα με μαρτυρίες που είχε υπόψη του ο Βασ. Μπαρτζώτας, πρόλαβε να φωνάξει «Ζήτω το ΚΚΕ»».

Ετοιμοθάνατος, μπόρεσε να καταπιεί χαρτάκια με σημειώσεις του, για να μην πέσουν στα χέρια του εχθρού. Στο Δημοτικό Νοσοκομείο Λάρισας, όπου μεταφέρθηκε, οι ασφαλίτες πίεσαν τους γιατρούς να του ανοίξουν το στομάχι, με σκοπό να τους δώσουν τα χαρτιά που είχε καταπιεί. Την επομένη, άφησε την τελευταία του πνοή, περνώντας στο πάνθεο των ηρωικών μορφών του ΚΚΕ.

Η θυσία του και οι αρετές του συνεχίζουν να εμπνέουν τους κομμουνιστές. Η τιμητική εκδήλωση που οργανώθηκε στη Λάρισα το 2015 συνοδεύτηκε από πορεία στο σημείο όπου δολοφονήθηκε ο Σπ. Καλοδίκης, στη συμβολή των οδών Καραθάνου και Σκουφά, όπου εκπρόσωπος της Τομεακής Επιτροπής Λάρισας του ΚΚΕ κατέθεσε λουλούδια. «Μιλούσε απλά, εκλαϊκεύοντας δύσκολες έννοιες, αγαπούσε τους συνεργάτες του και τους συνέπαιρνε με τον ενθουσιασμό του», είχε σημειώσει το 2003, σε ανάλογη εκδήλωση στη Λάρισα, ο τότε γραμματέας της ΝΕ Λάρισας του ΚΚΕ Τ. Τσιαπλές.

 

kalod3

Από την εκδήλωση στους Παξούς

 

Ήταν «φλογερός επαναστάτης, ακούραστος κομμουνιστής, συνεπής αγωνιστής», είχε αναφέρει σε επιστολή της στο «Ριζοσπάστη» το 2001 η Ηρώ Μπαρτζώτα, που τον είχε γνωρίσει στον Βόλο.

Την ίδια χρονιά, ο Επτανήσιος αντιστασιακός και δημοσιογράφος Ν. Καραντηνός πληροφορούσε στην ίδια εφημερίδα για τον Σπ. Καλοδίκη: «Είναι μόλις 18 χρόνων, που γίνεται μέλος του ΚΚΕ και από τότε θα παλέψει ως την ύστατη πνοή της ζωής του. Τα στήθια του, παιδί ακόμα, τα κατάτρωγε η φοβερή αρρώστια, η φυματίωση. Ο Σπύρος Καλοδίκης, όπως κι εκατοντάδες άλλοι κομμουνιστές, πάλευαν τη φυματίωση, αλλά και βρίσκονταν όρθιοι πάντα στο μετερίζι του Αγώνα». Σύμφωνα με μαρτυρία του, τον Απρίλιο του 1937 «ήταν από τους οργανωτές της μεγάλης εκδήλωσης της εργαζόμενης και φοιτητικής νεολαίας με την ευκαιρία της άφιξης στην Αθήνα του Γάλλου υπουργού Παιδείας της κυβέρνησης του Λαϊκού Μετώπου, Ζαν - Ζε». Αργότερα, «οι ΕΠΟΝίτες της Αθήνας πολλές φορές είχαν την ευκαιρία ν' ακούσουν το λόγο, τις υποδείξεις για τον τρόπο που έπρεπε να οργανώσουν την παράνομη δουλιά τους, αλλά και πώς έπρεπε να φροντίσουν για τον παράνομο μηχανισμό έκδοσης του Τύπου τους. Καίριες, πολύτιμες παρατηρήσεις, που μας βοήθησαν στην ανάπτυξη της ΕΠΟΝίτικης δουλιάς».

Στη στήλη «Μορφές Αγωνιστών» στο περιοδικό «Νέος Κόσμος», εξάλλου, ο Στ. Καραγιώργης είχε γράψει για τον Κερκυραίο κομμουνιστή: «Ο Σπύρος Καλοδίκης ήταν μια επιβλητική φυσιογνωμία του κινήματός μας. Ευθύς στο κορμί, ευθύς στην ψυχή, ευθύς στο χαρακτήρα... Τις δραματικές εκείνες μέρες, όταν η αποχαλινωμένη τρομοκρατία εκδηλωνόταν πια με δολοφονίες μέσα στους δρόμους, επαναλάβαινε συχνά μια φράση: "Ο κομμουνιστής, ο αγωνιστής ζει, δουλεύει, παλεύει σαν να είναι να ζήσει χίλια χρόνια και είναι έτοιμος να πεθάνει κάθε στιγμή". Τα λόγια αυτά ήταν ο κανόνας, που εφάρμοσε ο ίδιος ο Σπύρος Καλοδίκης σ' όλη του τη ζωή και που τελικά τον σφράγισε και τον επισημοποίησε με τον ηρωικό του θάνατο».

«Έδωσε και τη ζωή του για τα ιδανικά του δίκιου και της λευτεριάς», έγραψε το 2016 στον «Ριζοσπάστη» για τον θείο της Σπύρο Καλοδίκη και την άσβεστη μνήμη του η Άσπα Μανδηλαρά, σύζυγος του δολοφονημένου από τη Χούντα των συνταγματαρχών το 1967 αγωνιστή της ειρήνης Νικηφόρου Μανδηλαρά. 

Τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς στα Μπογδανάτικα των Παξών η Τομεακή Επιτροπή Κέρκυρας και η Κομματική Οργάνωση Παξών οργάνωσαν εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη του. «Τιμή και δόξα στον σύντροφο Σπύρο Καλοδίκη, στους αγωνιστές, σε όλους τους μαχητές του Κάπα Κάπα Έψιλον», ήταν τα λόγια με τα οποία ο Νεκτάριος Τριάντης, Γραμματέας της Επιτροπής Περιοχής Ηπείρου - Κέρκυρας και Λευκάδας του ΚΚΕ, έκλεισε την ομιλία του για τον πρωτοπόρο επαναστάτη.

Εκεί ήταν και οι γιοί του Νίκος και Πολύβιος. Στη μνήμη και στα ακούσματά τους ο Σπύρος Καλοδίκης ήταν ένας τρυφερός πατέρας, με αγάπη για τη ζωή, τη χαρά, τα παιδιά.

Στην Αθήνα, στην έδρα του ΚΚΕ στον Περισσό, το όνομα του Κερκυραίου αγωνιστή-ήρωα περιλαμβάνεται σε τιμητική επιγραφή, δίπλα σε μνημείο για τον Νίκο Μπελογιάννη, με τα ονόματα των μελών της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος που έχουν πέσει στις επάλξεις του αγώνα.

 

kalodikisSp

Το όνομά του στον Περισσό 

 

Επίσης, στα γραφεία του ΚΚΕ στην πόλη της Κέρκυρας το όνομά του περιλαμβάνεται σε αντίστοιχη επιγραφή με τα ονόματα Κερκυραίων που έπεσαν μαχόμενοι για τα ιδανικά του σοσιαλισμού - κομμουνισμού.

5

Τελευταία τροποποίηση στις Τρίτη, 17 Δεκεμβρίου 2019 15:49

Please publish modules in offcanvas position.